Flora
Corsica heeft een zeer rijke verscheidenheid aan vegetatie. Deze enorme rijkdom aan soorten is het resultaat van een grote verscheidenheid van klimatologische en bodemomstandigheden, maar ook van een gevarieerde geschiedenis. De Grieken begonnen 2500 jaar geleden al druiven te telen. De olijfboom volgde.
Het insulaire karakter is ook bepalend voor de grote verscheidenheid. Hierdoor konden planten zich vrij en onafhankelijk ontwikkelen. Op Corsica alleen al vinden we 78 endemische planten, d.w.z. planten die alleen op Corsica voorkomen, en 42 soorten orchideeën.
Maquis
Het meest karakteristieke vegetatietype voor mediterrane gebieden is het maquis. Dit altijd groene en ondoordringbare struikgewas bedekt ongeveer de helft van het eiland en is nergens anders zo weelderig als op Corsica te vinden. Hij bereikt een hoogte van 2 – 5 meter. De planten hebben zich uitstekend aangepast aan de hitte. De kleine, leerachtige bladeren hebben een minimale oppervlakte en beperken zo het waterverlies door verdamping. In het voorjaar, wanneer het maquis in kleurige bloei staat, verspreidt het een intense geur die ’s morgens met de landbries tot ver op zee wordt meegevoerd. Zelfs Napoleon beweerde dat hij zijn geboorte-eiland alleen al aan de geur kon herkennen. Typische macchia-planten zijn lavendel, brem, teunisbloem, mirte, boomheide en de aardbeiboom. Deze laatste draagt bessen die eetbaar zijn maar flauw smaken. De Latijnse naam is daarom ook “Arbutus unedo” (unedo = ik eet er één), want één is echt genoeg.
Eeuwenlang was het maquis een toevluchtsoord voor bandieten.
Oorspronkelijk bedekten bossen een groot deel van Corsica, evenals de andere mediterrane gebieden. Door intensieve ontbossing werd de humuslaag sterk geërodeerd (erosie door wind en water), tot op sommige plaatsen zelfs de kale rots aan het licht kwam. Alleen niet veeleisende planten kunnen op deze plaatsen groeien.
Elke zomer zijn grote gebieden het slachtoffer van verwoestende bosbranden. Soms zijn het herders die door middel van verbranding weiland voor hun kuddes willen verwerven, maar vaak worden de branden veroorzaakt door achteloos weggegooide sigarettenpeuken of gebroken glas. De maquis herstelt verbrande grond snel en verhindert zo gerichte herbebossing. Al een jaar na de brand bedekt een lichtgroene laag de verkoolde aarde. Een ander probleem van de branden is de verzilting van de bodem door het zeewater dat door de blusvliegtuigen wordt gedropt. Bovendien kan de humus- en aslaag snel worden geërodeerd door regenwater.
Garigue
Niet alles wat op het eerste gezicht op macchia lijkt, kan echter ook zo worden genoemd. Garigue groeit hoofdzakelijk op dunne bodems en wordt slechts ongeveer één meter hoog. Het is echter geenszins een slecht ontwikkelde soort macchia, maar heeft zijn eigen planten die in de macchia ontbreken. Bijvoorbeeld de Kermeseik, waarvan de Franse naam ook aan de garigue zijn naam gaf. Andere planten zijn onder meer de Montpellier cistus, wolfsmelk, brem, rozemarijn, tijm, lavendel, salie en verschillende knolgewassen.
Bossen, bomen en gewassen
In het algemeen zijn de volgende bomen het meest vertegenwoordigd in de Corsicaanse bossen: Larikopijnboom (26%), steeneik (22%), zeeden (20%), beuk (18%) en kurkeik (5%). De Laricopijnboom, ook wel Corsicaanse zwarte den (Pinus laricio corsicanus) genoemd, kan een hoogte tot 50 m bereiken en duizend jaar oud worden. Vooral in het hooggebergte bepalen zijn bizarre vormen het landschap. Hij is niet veeleisend wat bodem en vochtigheid betreft en verdraagt ook strengere winters. Tamme kastanjes bedekken een gebied van 30.000 ha in de Castagniccia. Hun kastanjes waren ooit het hoofdvoedsel van de Corsicanen.
De kurkeik komt vooral voor in het gebied rond Porto-Vecchio en Figari. De kaalgeschilde stam vertoont aanvankelijk een rozig-gele kleur, die mettertijd rood-bruin wordt. Wanneer de bomen ongeveer vijftien tot twintig jaar oud zijn, worden ze voor het eerst geschild (Frans: démasclage). De “mannelijke” kurk die bij dit procédé wordt verkregen, is echter broos en kan slechts in beperkte mate worden gebruikt. Alleen de zachte “vrouwelijke” kurk die zich nu vormt en die om de tien tot twintig jaar wordt gepeld (Frans: levage), afhankelijk van de gewenste plaatdikte, levert de kurk voor flessen. Een 3 cm dikke laag groeit in zes tot twaalf jaar, afhankelijk van de omstandigheden ter plaatse.
De eucalyptusboom, die oorspronkelijk uit Australië komt, kan tot 40 meter hoog worden. Zijn schors wordt gewoonlijk in lange snippers afgeworpen. Een gladde, grijsgroene stam verschijnt eronder. De boom werd op Corsica geïntroduceerd omdat men geloofde dat de sterke geur die hij verspreidde de malariamug kon verdrijven. Dit bleek een vergissing te zijn. De eucalyptus hielp deze insecten echter ook op andere manieren te bestrijden. Door zijn snelle groei beroofde het de moerasgebieden van een meer dan gemiddelde hoeveelheid water en daarmee de koortsmuggen van hun habitat.
Andere typische mediterrane planten zijn cipressen, olijfbomen, oleanders, platanen, mimosa’s en dadelpalmen. Belangrijke cultuurgewassen zijn citrus- en vijgenbomen, wijnstokken, amandel- en perzikbomen.
Immortelle
Tijdens een reis naar Corsica, moet u aandacht besteden aan de immortelle. De geur van deze plant is sterk kenmerkend voor de veelgeprezen geur van het Corsicaanse maquis. Immortelle wordt ook wel kerriekruid of Italiaanse strobloem genoemd. De naam immortelle komt van het Latijnse woord “immortalis”, wat “onsterfelijk” betekent. Dit komt doordat immortelle zijn uiterlijk, kleur en geur behoudt, zelfs wanneer het gedroogd is. Immortelle is een overblijvende halfheester die zo’n 20 – 80 cm hoog wordt. Hij groeit op onvruchtbaar gesteente en zandgrond in de buurt van de zee en kan een hoogte tot 1800 m boven de zeespiegel bereiken. Op Corsica wordt het ook A Maredda, A Murza of A Calaticcia genoemd. Uit immortelle kan door middel van stoomdestillatie een etherische olie worden gewonnen, die decongestivum, stimulerend, anti-allergisch, bloedzuiverend, ontstekingsremmend, krampstillend, pijnstillend, wondhelend, … werkingen heeft. Een beetje immortelle in de auto vervangt de geurboom en je rijdt rond met de geur van het maquis.
