Speloncato is bewoond sinds het Neolithicum. Reeds in die tijd werd de vruchtbare vlakte onder het dorp gecultiveerd. De nederzetting Giustiniani ontstond in de Bronstijd en ontwikkelde zich in de Romeinse tijd tot een dorp met een thermaal bad. Na het einde van het Romeinse tijdperk was het leven in de vlakten gevaarlijk en gaf men de voorkeur aan hooggelegen gebieden. Giustiniani werd versterkt. In de 16e eeuw verlieten de inwoners echter het dorp en verhuisden naar Speloncato. Zij behielden echter hun parochie, wat verklaart waarom er vandaag de dag nog steeds twee kerken in Speloncato zijn.
Benadering
Vanaf L’Île-Rousse neemt u de D63 via Monticello door de vruchtbare Reginu-vallei. Bij Ville-di-Paraso komt u op de D71 en neemt u scherp rechts richting Calvi (niet Speloncato!). Volg deze weg gedurende 2 km en parkeer de auto aan de kant van de weg.
Beschrijving van de wandeling naar Giustiniani
Een wegwijzer aan de kant van de weg markeert het begin van de kleine rondwandeling. Het pad, gedeeltelijk geplaveid met stenen, daalt licht en is geel gemarkeerd. Na 5 minuten bereikt u de Chapelle San Filippu, een kapel uit de 18e eeuw. Vanaf hier heeft u een prachtig uitzicht over de Reginu-vlakte en helemaal tot aan de zee.
Na nog eens 5 minuten kom je bij een vork. Op het pad ligt de ruïne van een woonhuis. Hier komt u aan het eind van de rondwandeling van rechts naar boven. Het pad gaat nu verder naar links.
Amper 5 minuten later steekt men een beekje over en even later komt men bij een poort. Het pad loopt onder eikenbomen door. 3 minuten na de poort kom je op een open plek. Ga rechtdoor. Kort daarna verlaat u het eikenbos en komt u bij olijfbomen. Het pad wordt aan beide zijden nog steeds begrensd door stenen muren.
5 minuten later, aan de linkerkant, is er een bord met “E Torre” een versterkte toren uit de 10e – 15e eeuw. De ruïnes staan een paar meter van het pad.
2 minuten na het bord, komt u bij een splitsing in de weg. Aan de linkerkant ligt het verlaten dorp Giustiniani. De term dorp is enigszins overdreven, want er zijn nog maar zo’n 5-6 huizen, verspreid over een relatief groot gebied. Een opvallend aantal hoge muren wijst erop dat het dorp ooit sterk versterkt was.
Na het bezoek aan Giustiniani gaat u terug naar de splitsing en houdt dan rechts aan richting “I Bagni”. Het pad is aan beide zijden nog ommuurd en loopt langs eiken en olijfbomen. Na 10 minuten maakt het een scherpe bocht naar rechts. Een gele hoek geeft dit aan. 5 minuten later bereikt u een bord met de tekst “I Bagni, anciens thermes romains”. Er is niet veel meer te zien van de Romeinse baden.
10 minuten later bereiken wij open terrein, waar het pad opnieuw een scherpe bocht naar rechts maakt (slecht aangegeven). U passeert verschillende ruïnes en na nog eens 5 minuten bereikt u een klein beekje dat u kunt oversteken over enkele rotsblokken. Het pad stijgt vervolgens en na ongeveer 5 minuten bereikt u een bordje dat naar Speloncato wijst. Vanaf hier is het pad gemarkeerd in oranje. Het pad wordt breder en aan weerszijden ontdekt u gecultiveerde tuinen achter de muren en passeert u een mooi gerenoveerd woonhuis.
Na nog een gemakkelijke klim van ongeveer 10 minuten, komt u terug bij de ruïne, waar de cirkel zich sluit. Vanaf hier duurt het iets meer dan 5 minuten om de weg te bereiken.